Marmara denizi ölüyor. Son zamanlarda ülkemizin gündemini meşgul eden müsilaj (deniz salyası), kapalı denizlerde bazı zamanlar ortaya çıkan bir salgıya verilen addır. Bu salgı, kalın ve yapışkan bir maddedir. Biyolojik ve kimyasal birçok koşulun bir araya gelmesiyle oluşur. Hava ciddi sıcaklıklara eriştiğinde ise denizden çok kötü bir koku yayılır.
Müsilaj Nasıl Oluşur?
Müsilaj oluşumunun başlıca üç sebebi bulunuyor. Marmara Denizi’nin olması gerekenden 2-3 derece daha sıcak olması, atıklar sebebiyle azot-fosfor yükünün fazla olması ve iklim değişikliğine bağlı olarak yaşanan durgunluk. Denizdeki kirlilik oranının artması da müsilaj oluşumunun bir sebebi olarak gösterilebilir.
Örnek verecek olursak, Marmara Denizi’ne bırakılan atıklar yüksek oranda azot-fosfor içerdiği için planktonlar azotu ve fosforu tüketebilmek amacıyla çoğalıyorlar. Kontrolsüz çoğalmaları sonucunda ortaya salgılar salınmaya başlıyor. Bu salgılar bakteriler için uygun bir ortam oluşturuyor. Dolayısıyla bir kümelenme gerçekleşiyor ve müsilaj dediğimiz tabaka ortaya çıkıyor.
Denizin derinlerinde müsilaj, yüzeyden daha fazla bulunuyor. Yani asıl sorun denizin altında. Bir kısmı parçalanarak yüzeye çıkarken, bir kısmı dibe çöküyor. Parçalanma esnasında sudaki oksijen kullanıldığı için oksijen miktarında azalmaya sebep oluyor ve dolayısıyla deniz canlılarının hayatına bir tehdit ortaya çıkıyor. Dibe çöken kısmı ise vatozları, kalkan balıklarını, pisi balıklarını ve benzerini tehdit ediyor.
Ayrıca müsilajın oluşumunda etkisi olan bazı türler toksin içeriyor. Bu toksinlerin yayılması da solungaçlarıyla nefes alan bazı deniz canlıları için risk teşkil ediyor. Ancak bu tip canlılar tehlikeyi sezdiklerinde bulundukları bölgeden kaçıyor ve bu durum biyoçeşitliliğin azalmasına yol açıyor. Marmara Denizi’nin kıyılarında başta vatozlar ve pisi balıkları olmak üzere binlerce balık ölülerine rastlanıyor. Hatta müsilaj, Ege Denizi’nin ve Karadeniz’in bir kısmını da ele geçirmiş durumda.
Marmara Denizi Nasıl Kurtulur?
Müsilajdan kurtulabilmemiz için ise tek bir ihtimalimiz var, denizin yükünü azaltmak. Bu da atık su arıtma tesisleri kurmak ile mümkün olabilir. Çevre ve Şehircilik Bakanı gemilerin atık sularını denize boşaltmaması için 3 ay içinde düzenlemeler yapılacağını belirtti. 8 Haziran 2021 tarihinden itibaren 7/24 temizleme çalışmaları başlayacak, Marmara Denizi dijital ortama aktarılarak incelenecek ve yapay sulak alanlar, tampon bölgeler oluşturularak kirliliğin denize ulaşması önlenecek.
Not: 2007-2008 yıllarında müsilaj ülkemizde ilk kez görülmüş ve etkileri 2 yılda sona ermiştir. Uzmanlar ise şu anki müsilaj istilasının en az 3-4 yıl içinde sona ereceğini öne sürüyor.
Eğer bu içerik ilginizi çektiyse Çevre Bilincimizi Arttıracak 5 Yeşil Kitap Önerisi yazımıza göz atabilir, ayrıca bizi Instagram ve Twitter üzerinden takip edebilirsiniz.
