Sosyoloji toplum-bilim anlamına gelen, birey-toplum arasındaki dinamiği inceleyen, içinde bulunulan durumun toplum üzerindeki etkisine yönelen, bütün olarak toplumun kendisiyle ilgilenen bir sosyal bilim disiplinidir. Auguste Comte ise bu disiplinin isim babasıdır.
Tarihe baktığımızda, Fransız Devrimi ve Sanayi Devrimi sonrasında hızla gelişen ve üreten bir dünya ile karşı karşıya kaldığımızı görüyoruz. Fransız Devrimi sanayi toplumu için uygun bir siyasal yapılanma temeli olarak karşımıza çıkıyor. Sanayi Devrimi makineleşmeye, makineleşme fabrikalara ve fabrikalar ise yeni bir toplumsal sınıfın varlığına kapı açtı. O dönemde bir lüks olarak görülen çay, kahve gibi tüketim nesneleri orta sınıfın ihtiyacı haline geldi. Bir hiyerarşik yapı oluşmaya, alt sınıf-üst sınıf ayrımları yapılmaya başlandı. Bu süreçte doğa bilimleri ve tabii ki felsefe alanında yeni çalışmalar yapılmaktaydı.
Karşı karşıya kaldığımız şey öylesine zorlayıcı bir sınıf ayrımıydı. Toplum üzerinde öylesine bir etkiye sahipti ki dönem yazarlarının, şairlerinin, düşünürlerinin eserlerine ve fikirlerine ilham(!) olmuştu. Dengelerin bozulması, bireyin toplum içerisinde kendini kayıp hissetmesi, ait olamaması ve kendini yalnızlaştırması sosyal alanda araştırmalar ve çalışmalar sürdüren insanlara bir alan yaratma fırsatı sundu.
Sosyoloji Biliminin İsim Babası Auguste Comte
Bahsi geçen düşünürlerden biri olan Auguste Comte aynı zamanda sosyolojinin isim babasıdır. İsim babası olarak nitelendirilmesinin sebebini Comte’un zaten halihazırda varolan tartışmaları yeni ve başka bir yöntem ile ele almak istemesine dayandırıyorum. Auguste Comte toplumun üç aşamadan geçtiğini, teoloji-metafizik-pozitif, ve artık pozitif toplum aşamasında olduğumuzu ileri sürerek toplumun içerisinde bulunduğu kargaşadan ancak pozitivizm ile çıkılacağına inanmış ve çalışmalarını bu ilke temelinde sürdürmüştür. Pozitivizmin bir sistem haline getirilmesi Comte tarafından sağlanmıştır.
Pozitivizm
Pozitivizm; modern bilim bünyesinde gelişen, bilimsel olanı el üstünde tutan, deney yoluyla açıklanamayan her türlü olgunun insanların ilerlemesinde büyük bir engel olduğuna inanan bir dünya görüşüdür. Hatta spesifik olarak Auguste Comte için metafizik ve dinden bahsettiğini söyleyebiliriz. Daha önce de bahsettiğimiz gibi Comte, toplumun bilimsel olarak ele alınmasını, incelenmesini sosyoloji olarak adlandıran ilk düşünürdür. Bunun yanında belirtmemiz gerekir ki Comte geliştirdiği bu sistemi yanında uzun yıllar sekreterlik yaptığı hocası Saint Simon’un çalışmalarına ve fikirlerine kafa yorarak ortaya koymuştur. Auguste Comte aynı zamanda biyoloji, matematik, fizik, kimya alanlarında çalışmalar yürütmüştür. İnsanlığın ilerlemesi konusunda hassas ve kararlı olan, düşünceleriyle hala sosyolojiye yön veriyor olmasıyla tanıdığımız, tarihin çok değerli bilim insanları arasındadır.
